સદીઓથી ઔષધીય વનસ્પતિઓ માનવ આરોગ્યસંભાળનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ રહી છે, જે વિવિધ બિમારીઓ માટે કુદરતી ઉપચાર પ્રદાન કરે છે. આજના વિશ્વમાં, જ્યાં જૈવવિવિધતા સંરક્ષણ અને ટકાઉ આરોગ્યસંભાળ ઉકેલો વૈશ્વિક સ્તરે ધ્યાન ખેંચી રહ્યા છે, ત્યાં આ મૂલ્યવાન વનસ્પતિ પ્રજાતિઓનું રક્ષણ પહેલા કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ બન્યું છે. ઔષધીય વનસ્પતિ સંરક્ષણના મહત્વને ઓળખીને, ઇન્ટરનેશનલ યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચર (IUCN) સ્પીસીઝ સર્વાઇવલ કમિશનનું (SSC) ઔષધીય વનસ્પતિ વિશેષજ્ઞ જૂથ ઔષધીય વનસ્પતિઓ માટે સંશોધન, સંરક્ષણ અને નીતિ વિકાસ પર કામ કરવા માટે વિશ્વભરના નિષ્ણાતોને એકસાથે લાવે છે.
ગુજરાત અને ભારત માટે ગર્વની વાત એ છે કે, ડૉ. ભૂપેન્દ્રસિંહ એ. જાડેજાના માર્ગદર્શન હેઠળ પોરબંદરની એમ.ડી. સાયન્સ કોલેજ (ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતા યુનિવર્સિટી, જૂનાગઢ સાથે સલગ્ન) માં પીએચ.ડી. કરતા કુણાલ એન. ઓડેદરા ની IUCN SSC મેડિસિનલ પ્લાન્ટ સ્પેશિયાલિસ્ટ ગ્રુપના સભ્ય તરીકે પસંદગી કરવામાં આવી છે. આ સિદ્ધિ તેમને ગુજરાતના પ્રથમ સંશોધક અને આ પ્રતિષ્ઠિત વૈશ્વિક નેટવર્કમાં સામેલ થનારા ભારતના સૌથી નાના સંશોધક બનાવે છે – જે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઔષધીય વનસ્પતિ સંશોધન અને સંરક્ષણ પ્રત્યેની તેમની પ્રતિબદ્ધતાની માન્યતા છે.
કુણાલ ઓડેદરા ગુજરાતના સૌથી સમૃદ્ધ જૈવવિવિધતા ક્ષેત્રોમાંના એક, બરડા ડુંગરમાં સક્રિયપણે સંશોધન કરી રહ્યા છે. બરડા વન્યજીવન અભયારણ્ય, જે તેના ગાઢ જંગલો અને અનન્ય ઇકોલોજીકલ મહત્વ માટે જાણીતું છે, તે અનેક દુર્લભ અને લુપ્તપ્રાય ઔષધીય વનસ્પતિ પ્રજાતિઓનું ઘર છે. વધુમાં, બરડા ડુંગરને ગીર પછી એશિયાઈ સિંહના બીજા ઘર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે વન્યજીવન અને વનસ્પતિ સંરક્ષણમાં તેના મહત્વ પર વધુ ભાર મૂકે છે.
તેમના સંશોધન દ્વારા, કુણાલ ઓડેદરા બરડા ડુંગરની સમૃદ્ધ ઔષધીય વનસ્પતિ વિવિધતાઓના અભ્યાસ દ્વારા, વૈશ્વિક સંરક્ષણ પ્રયાસોમાં યોગદાન આપી રહ્યા છે અને જૈવવિવિધતા સંરક્ષણમાં ગુજરાતની ભૂમિકાને મજબૂત બનાવી રહ્યા છે.. IUCN SSC મેડિસિનલ પ્લાન્ટ સ્પેશિયાલિસ્ટ ગ્રુપમાં તેમનો સમાવેશ બરડા ડુંગરના ઔષધીય વનસ્પતિઓ તરફ આંતરરાષ્ટ્રીય ધ્યાન દોરવા અને તેમના રક્ષણ માટે હિમાયત કરવા માટે એક પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડશે.
આ પ્રતિષ્ઠિત સિદ્ધિને શૈક્ષણિક અને સંસ્થાકીય નેતાઓ દ્વારા વ્યાપકપણે માન્યતા આપવામાં આવી છે અને ઉજવણી કરવામાં આવી છે. ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતા યુનિવર્સિટીના કુલપતિ ડૉ. એ. એચ. બાપોદરાએ કુણાલ ઓડેદરાને અભિનંદન આપ્યા હતા અને વૈશ્વિક સંરક્ષણ પ્રયાસોમાં બરડા ડુંગરની ઔષધીય વનસ્પતિ વિવિધતાના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે કુણાલને તેમના સંશોધન દ્વારા યુનિવર્સિટીને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા અપાવવા બદલ પણ પ્રશંસા કરી હતી.
વધુમાં, બોટનિકલ એડવાન્સ્ડ એસોસિએશન ગુજરાત (BAAG) ના પ્રમુખ ડૉ. એન. કે. પટેલ, પોરબંદરની એમ.ડી. સાયન્સ કોલેજના પ્રિન્સિપાલ ડૉ. વી. ટી. થાનકી અને ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતા યુનિવર્સિટી, જૂનાગઢના લાઇફ સાયન્સ ફેકલ્ટીના ડીન ડૉ. સુહાસ વ્યાસે આ સીમાચિહ્નને વનસ્પતિ સંશોધન અને સંરક્ષણમાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ગણાવીને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન પાઠવ્યા.
IUCN SSC મેડિસિનલ પ્લાન્ટ સ્પેશિયાલિસ્ટ ગ્રુપના સભ્ય તરીકે કુણાલ ઓડેદ્રાની પસંદગી માત્ર એક વ્યક્તિગત સિદ્ધિ નથી પરંતુ ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતા યુનિવર્સિટી, એમ.ડી. સાયન્સ કોલેજ, ગુજરાત અને સમગ્ર ભારત માટે ગર્વની ક્ષણ છે. આ સીમાચિહ્નરૂપ આંતરરાષ્ટ્રીય વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને પર્યાવરણીય ટકાઉપણુંમાં રાજ્યની વધતી જતી ભૂમિકા પર ભાર મૂકે છે, જે ભવિષ્યના સંરક્ષણ પ્રયાસો માટે માર્ગ મોકળો કરે છે.
